رنکینگ جهانی تایمز (Times Higher Education World University Rankings) یکی از معتبرترین و شناخته‌شده‌ترین سیستم‌های رتبهبندی دانشگاهها در سطح جهان است. این سیستم هر ساله عملکرد بیش از هزار دانشگاه از سراسر دنیا را ارزیابی میکند. همچنین بر اساس مجموعه‌ای از شاخص‌های دقیق و علمی به رتبهبندی آنها می‌پردازد. اگر از خود می‌پرسید که رنکینگ جهانی تایمز چیست ابتدا باید اهمیت آن را درک کنید. اهمیت این رتبهبندی به دلیل جامعیت، شفافیت و دقت بالای آن در سنجش شاخص‌هایی به خصوصی شهرت بین المللی دارد. مخصوصا شاخه‌هایی همچون آموزش، پژوهش، درآمد از صنعت و چشمانداز به این شهرت کمک کرده‌اند. این رنکینگ از ده‌ها هزار داده و پاسخ از اساتید و پژوهشگران معتبر سراسر دنیا استفاده میکند. به این ترتیب می‌تواند تصویری واقعی و علمی از وضعیت دانشگاهها ارائه دهد.
دانشجویان و محققان، دولت‌ها و حتی صنایع مختلف از این رتبهبندی برای تصمیم‌گیری‌های مهم خود استفاده می‌کنند. در سال۲۰۲۴، بیش از ۱۹۰۰ دانشگاه از ۱۰۸ کشور در این رتبهبندی حضور داشته‌اند. این امر نشان‌دهنده تاثیر عمیق آن در جامعه علمی جهان است. هدف این مقاله پاسخ به سوال رنکینگ جهانی تایمز چیست است. برای این پاسخ به بررسی کامل ملاک‌ها و معیارهای این رتبهبندی و تحلیل جایگاه دانشگاههای برتر ایران و جهان می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
رنکینگ جهانی تایمز چیست؟
رنکینگ جهانی تایمز (Times Higher Education یا THE) یکی از معتبرترین سیستم‌های رتبهبندی دانشگاهها در جهان به شمار می‌رود. دانشگاههای سراسر دنیا را بر اساس مجموعه‌ای از معیارهای دقیق و متنوع ارزیابی میکند. در پاسخ به سوال رنکینگ جهانی تایمز چیست باید گفت این رتبه بندی این روزها جایگاه ویژه‌ای دارد. در سال۲۰۲۴ بیش از ۱۹۰۰ دانشگاه از ۱۰۸ کشور را در برگرفته. این دانشگاهها بر اساس ۱۸ شاخص عملکردی ارزیابی شده‌اند. جالب اینجاست که ۱۸ شاخص نیز در پنج دسته اصلی طبقه‌بندی شده‌اند.
پنج معیار اصلی در رنکینگ جهانی تایمز
برای اینکه بتوانید پاسخ بهتری به سوال رنکینگ جهانی تایمز چیست بدهید لازم است که معیارهای اصلی در رنکینگ جهانی تایمز را درک کنید. در ادامه به پنج معیار اصلی این رنکینگ اشاره خواهیم کرد.
● آموزش (۲۹.۵%)
یکی از مهم‌ترین معیارهای ارزیابی در رنکینگ جهانی تایمز، کیفیت آموزش و محیط یادگیری دانشگاهها است. شاخص‌هایی مانند نسبت دانشجو به استاد، تعداد دکتری‌های اعطا شده و درآمد دانشگاه در این بخش مورد توجه قرار می‌گیرد. همچنین نظرسنجی‌های آموزشی از اساتید و دانشجویان برای ارزیابی کیفیت آموزش نیز نقش مهمی در این بخش دارند.
● پژوهش (۲۹%)
این معیار به بررسی میزان و کیفیت پژوهش‌های علمی در دانشگاهها می‌پردازد. از جمله شاخص‌های اصلی در این بخش می‌توان به تعداد مقالات منتشر شده در ژورنال‌های معتبر، درآمد پژوهشی و اعتبار علمی دانشگاه اشاره کرد. این موارد از طریق نظرسنجی‌های جهانی ارزیابی می‌شوند. پژوهش‌های دانشگاهی یکی از اصلی‌ترین عوامل در تعیین جایگاه دانشگاه در این رنکینگ هستند.
● کیفیت پژوهش (۳۰%)
این دسته شامل شاخص‌های تأثیر استنادات و قدرت پژوهش می‌شود. همچنین به بررسی میزان تأثیر پژوهش‌های دانشگاه در سطح جهانی می‌پردازد. استنادات به مقالات علمی، تأثیرگذاری و ارزش علمی پژوهش‌های دانشگاهها را نشان می‌دهند. این بخش جدیدترین تغییرات را در سیستم رتبهبندی تایمز تجربه کرده است.
● درآمد از صنعت (۴%)
این شاخص میزان تعامل دانشگاه با صنعت را نشان می‌دهند. همینطور به توانایی آن در جذب سرمایه برای پروژه‌های تحقیقاتی و نوآوری نیز اشاره دارد. اگر دانشگاهها بتوانند دانش خود را به محصولات و خدمات قابل استفاده در صنعت تبدیل کنند، نیمی از مسیر این شاخص را طی کرده‌اند. همچنین اگر پتنت‌های ثبت شده داشته باشند، مسیر را کامل کرده و در این بخش امتیاز بالاتری کسب خواهند کرد.
● چشمانداز بینالمللی (۷.۵%)
چشم انداز بین المللی به ارزیابی میزان تعاملات بینالمللی دانشگاهها می‌پردازد. تعداد دانشجویان و اساتید بینالمللی و همکاری‌های پژوهشی بینالمللی از جمله شاخص‌های مهم این بخش هستند. دانشگاه‌هایی که بتوانند تعاملات علمی و پژوهشی گسترده‌تری با سایر دانشگاههای بینالمللی داشته باشند، امتیاز بیشتری در این شاخص کسب می‌کنند.
در یافتیم که این رنکینگ از مهم‌ترین و معتبرترین مراجع برای ارزیابی عملکرد دانشگاهها در سطح بینالمللی محسوب می‌شود. برای تکمیل پاسخ به سوال رنکینگ جهانی تایمز چیست ادامه مقاله را از دست ندهید.
ملاک رتبهبندی رنکینگ جهانی تایمز
ملاک رتبهبندی رنکینگ جهانی تایمز بر اساس پنج شاخص اصلی و ۱۸ معیار جزئی‌تر طراحی شده. این معیارها تمامی جنبه‌های کلیدی فعالیت‌های دانشگاهی را شامل می‌شوند. به همین دلیل می‌تواند ارزیابی کاملی از عملکرد دانشگاهها داشته باشد. در ادامه به تشریح دقیق هر یک از این شاخص‌ها می‌پردازیم.
آموزش (۲۹.۵%)
این شاخص که با عنوان «محیط یادگیری» نیز شناخته می‌شود. یکی از بزرگترین بخش‌های ملاک رتبه بندی رنکینگ جهانی تایمز همین شاخص بوده و شامل موارد زیر است:
● نسبت دانشجو به استاد: از مهم‌ترین معیارها، نسبت تعداد دانشجویان به اساتید است. هر چه این نسبت کمتر باشد، کیفیت آموزش به دلیل توجه بیشتر به دانشجویان بالاتر در نظر گرفته می‌شود.
● تعداد دکتری‌های اعطا شده: دانشگاه‌هایی که تعداد بیشتری دکتری اعطا می‌کنند، به عنوان دانشگاه‌هایی با پژوهش‌های پیشرفته‌تر و برنامه‌های آموزشی سطح بالاتر شناخته می‌شوند.
● درآمد دانشگاه: درآمد دانشگاه میزان منابع مالی و امکانات دانشگاه برای ارائه آموزش و تحقیقات بهتر را نشان می‌دهد. این معیار کمک میکند تا زیرساخت‌های دانشگاه مورد ارزیابی قرار گیرد.
پژوهش (۲۹%)
در ملاک رتبه بندی رنکینگ جهانی تایمز شاخص پژوهش نیز اهمیت بالایی دارد. این شاخص توانایی دانشگاه در تولید دانش و پژوهش‌های علمی را نشان می‌دهد. سه معیار اصلی در این بخش عبارتند از:
● شهرت پژوهشی: این بخش بر اساس نظرسنجی‌های گسترده از اساتید و پژوهشگران سراسر جهان انجام می‌شود. این امر اعتبار دانشگاه در سطح بینالمللی را نمایان میکند.
● درآمد پژوهشی: درآمد حاصل از پروژه‌های تحقیقاتی و منابع مالی برای انجام پژوهش‌ها از معیارهای کلیدی در ارزیابی دانشگاهها به شمار می‌رود. هر چه درآمد پژوهشی بیشتر باشد، دانشگاه توانایی بهتری در تولید دانش جدید دارد.
● تعداد مقالات منتشر شده: تعداد مقالات علمی منتشر شده توسط دانشگاه در ژورنال‌های معتبر نیز حائز اهمیت هستند. این مقالات به عنوان معیاری برای ارزیابی فعالیت پژوهشی دانشگاه در نظر گرفته می‌شود. این معیار میزان مشارکت دانشگاه در گسترش دانش علمی جهانی را نشان خواهد داد.
کیفیت پژوهش (۳۰%)
کیفیت پژوهش در فهرست ملاک رتبه بندی رنکینگ جهانی تایمز قرار دارد. این امر به عنوان جدیدترین و مهم‌ترین تغییر در سیستم رتبهبندی تایمز در نظر گرفته می‌شود. این بخش سه شاخص جدید دارد.
● استنادات: تعداد ارجاعات به مقالات علمی یک دانشگاه تأثیر پژوهش‌های آن در جامعه علمی جهانی را شرح می‌دهد. دانشگاه‌هایی که مقالات بیشتری منتشر کرده‌اند در این بخش امتیاز بالاتری کسب می‌کنند. البته به شرح آنکه به این مقالات استناد شده باشد.
● قدرت پژوهش: این شاخص میزان قدرت پژوهش‌های دانشگاه را با توجه به شاخص‌های جهانی ارزیابی میکند. دانشگاه‌هایی که تحقیقات پیشرفته‌تری ارائه دهند، امتیاز بیشتری خواهند داشت.
● تاثیر پژوهش: این شاخص تاثیر گذاری پژوهش‌های یک دانشگاه بر سایر پژوهش‌ها و دانش جهانی را توضیح می‌دهد. این امر به ارزیابی اهمیت و تأثیرگذاری کلی پژوهش‌های دانشگاه کمک میکند.
درآمد از صنعت (۴%)
این شاخص میزان تعامل دانشگاه با صنایع و توانایی آن در جذب سرمایه برای پروژه‌های تحقیقاتی و نوآوری‌های کاربردی را ارزیابی میکند. دو معیار اصلی در این بخش عبارتند از:
● پتنت‌ها و نوآوری‌های ثبت‌شده: تعداد پتنت‌های ثبت‌شده توسط دانشگاه میزان نوآوری و تاثیرگذاری آن در صنایع مختلف را شرح می‌دهد.
● درآمد حاصل از همکاری‌های صنعتی: برای داشتن امتیاز بالا در این بخش دو شرط لازم است:
– دانشگاههای بتواند با صنایع همکاری‌های گسترده‌تری داشته باشند.
– دانش خود را به محصولات یا خدمات قابل استفاده تبدیل کنند.
چشمانداز بینالمللی (۷۵%)
این شاخص به ارزیابی میزان تعاملات بینالمللی دانشگاهها می‌پردازد. سه معیار اصلی در این بخش عبارتند از:
● تعداد دانشجویان بینالمللی: دانشگاه‌هایی که بتوانند دانشجویان بیشتری از کشورهای مختلف جذب کنند، نشان‌دهنده
تعاملات بینالمللی قوی‌تر و آموزش متنوع‌تر هستند.
● تعداد اساتید بینالمللی: دانشگاه‌هایی که اساتید بینالمللی بیشتری دارند، توانسته‌اند محیط آکادمیک چند فرهنگی و جهانی‌تری ایجاد کنند.
● همکاری‌های پژوهشی بینالمللی: میزان پروژه‌های مشترک بین دانشگاهها و مراکز علمی در سراسر جهان به عنوان معیاری برای ارزیابی تعاملات پژوهشی بینالمللی دانشگاهها محسوب می‌شود
مقایسه رتبه‌های برتر رنکینگ
مقایسه رتبه‌های برتر رنکینگ در سال ۲۰۲۴ تغییرات و جابجایی‌های مهم در میان دانشگاههای برتر جهان را شرح می‌دهد. در این رتبهبندی، دانشگاههای آکسفورد، استنفورد و MIT (مؤسسه فناوری ماساچوست) همچنان در میان بهترین‌ها قرار دارند، در حالی که برخی دانشگاههای مطرح دیگر با افت و خیزهایی در رتبه مواجه شده‌اند. در ادامه به مقایسه رتبه‌های برتر رنکینگ می‌پردازیم.
دانشگاههای برتر جهان در رنکینگ ۲۰۲۴
دانشگاه آکسفورد برای هشتمین سال متوالی، مقام اول را در رنکینگ جهانی تایمز حفظ کرد. این دانشگاه توانسته با تمرکز بر پژوهش‌های باکیفیت و تعاملات گسترده بینالمللی، جایگاه خود را به عنوان یکی از برترین دانشگاههای جهان تثبیت کند. همچنین، آکسفورد یکی از مراکز مهم برگزاری آزمون‌های بینالمللی پزشکی است که بسیاری از دانشجویان علاقه‌مند به تحصیل در رشته‌های علوم پزشکی برای ورود به این دانشگاه و سایر مؤسسات معتبر از آن استفاده می‌کنند.
مقایسه رتبه‌های برتر رنکینگ نشان می‌دهد که دانشگاه استنفورد در سال‌های اخیر همیشه یکی از پنج دانشگاه برتر جهان بود. این دانشگاه در سال۲۰۲۴ توانسته به رتبه دوم صعود کند. دانشگاه استنفورد اخیرا تولیدات پژوهشی قوی و تعاملات علمی گسترده‌ای با سایر موسسات علمی بینالمللی داشته. همین امر سبب شده تا امتیاز بالایی در زمینه‌های پژوهش و کیفیت پژوهش کسب کند.
مقایسه رتبه‌های برتر رنکینگ نشان می‌دهد که MIT (مؤسسه فناوری ماساچوست) نیز با دو رتبه صعود به جایگاه سوم دست یافت. این دانشگاه در شاخص‌های مربوط به کیفیت پژوهش و درآمد از صنعت عملکرد بسیار خوبی داشت. توانست به عنوان یکی از تأثیرگذارترین دانشگاههای علمی و صنعتی جهان شناخته شود. تمرکز MIT بر نوآوری و همکاری با صنایع مختلف باعث شده تا این دانشگاه در بخش درآمد صنعتی یکی از بالاترین امتیازها را به دست آورد.
دانشگاههای برتر جهان در رنکینگ جهانی تایمز ۲۰۲۴ در یک نگاه
رتبه نام دانشگاه کشور امتیاز کل آموزش (٪) پژوهش (٪) کیفیت پژوهش (٪) درآمد از صنعت (٪) چشمانداز بینالمللی (٪)
۱ دانشگاه آکسفورد بریتانیا ۹۶.۱ ۹۰.۵ ۹۲.۳ ۹۵.۶ ۸۸.۲ ۸۹.۷
۲ دانشگاه استنفورد آمریکا ۹۵.۶ ۸۹.۷ ۹۱.۴ ۹۴.۹ ۸۵.۴ ۸۷.۳
۳ مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) آمریکا ۹۵.۳ ۹۰.۰ ۹۳.۰ ۹۶.۸ ۹۲.۵ ۸۸.۱
۴ دانشگاه هاروارد آمریکا ۹۴.۷۴ ۸۸.۴ ۹۲.۸ ۹۳.۵ ۸۴.۱ ۸۵.۹
۵ دانشگاه کمبریج بریتانیا ۹۴.۲ ۷۸.۸ ۹۱.۷ ۹۳.۲ ۸۳.۶ ۸۶
لیست دانشگاههای برتر ایران در رنکینگ جهانی تایمز
در رنکینگ جهانی تایمز ۲۰۲۴، چندین دانشگاه از ایران در میان دانشگاههای برتر جهان قرار گرفته‌اند. این حضور نشان‌دهنده پیشرفت علمی و پژوهشی دانشگاههای ایرانی در سال‌های اخیر است. دانشگاههای ایرانی، به‌ویژه در شاخص‌های پژوهش و تعاملات بینالمللی عملکرد خوبی داشته‌اند و توانسته‌اند جایگاه خود را در این رتبهبندی معتبر حفظ کنند. در ادامه به بررسی لیست دانشگاههای برتر ایران در رنکینگ جهانی تایمز می‌پردازیم.
دانشگاه صنعتی شریف
دانشگاه صنعتی شریف یکی از معتبرترین دانشگاههای ایران است. این دانشگاه در حوزه‌های مهندسی و علوم پایه شهرت خوبی دارد. این دانشگاه به دلیل پژوهش‌های علمی گسترده و تولید مقالات معتبر در ژورنال‌های بینالمللی، توانسته در لیست دانشگاههای برتر ایران در رنکینگ جهانی تایمز قرار بگیرد. صنعتی شریف در شاخص‌هایی مانند کیفیت پژوهش و نسبت دانشجو به استاد عملکرد بالایی داشته.
دانشگاه تهران
دانشگاه تهران به عنوان قدیمی‌ترین و بزرگترین دانشگاه ایران به ثبت رسیده. در بسیاری از شاخص‌های رنکینگ جهانی تایمز حضور دارد. این دانشگاه به‌ویژه در شاخص تعاملات بینالمللی و پژوهش توانسته موفقیت‌های چشمگیری کسب کند. دانشگاه تهران به دلیل حضور فعال در پروژه‌های تحقیقاتی و همکاری با دانشگاههای بینالمللی در لیست دانشگاههای برتر ایران در رنکینگ جهانی تایمز قرار گرفته.
دانشگاه علم و صنعت ایران
دانشگاه علم و صنعت ایران نیز در لیست دانشگاههای برتر ایران در رنکینگ جهانی تایمز قرار دارد. علم و صنعت ایران به دلیل تمرکز بر علوم مهندسی و صنعتی شناخته شده. این دانشگاه به ویژه در شاخص‌های درآمد از صنعت و کیفیت پژوهش امتیازات خوبی به دست آورد
دانشگاه تربیت مدرس
دانشگاه تربیت مدرس بیشتر در حوزه‌های تحصیلات تکمیلی و پژوهشی فعالیت دارد. این دانشگاه به عنوان یکی از بهترین مراکز علمی در ایران در زمینه‌های پژوهش و تولید دانش شناخته می‌شود. تربیت مدرس به دلیل تولید مقالات علمی معتبر و داشتن تعاملات گسترده با مراکز بینالمللی، توانسته در لیست دانشگاههای برتر ایران در رنکینگ جهانی تایمز حضور داشته باشد.
لیست دانشگاه های برتر ایران در رنکینگ جهانی تایمز در یک نگاه
رتبه جهانی نام دانشگاه امتیاز کل آموزش (٪) پژوهش (٪) کیفیت پژوهش (٪) درآمد از صنعت (٪) چشمانداز بینالمللی (٪)
۴۰۱-۵۰۰ دانشگاه صنعتی شریف ۵۲.۳ ۵۵.۰ ۵۰.۲ ۴۸.۹ ۶۰.۳ ۴۵.۷
۵۰۱-۶۰۰ دانشگاه تهران ۴۹.۸ ۵۰.۷ ۴۸.۱ ۴۷.۵ ۵۷.۸ ۴۳.۲
۶۰۱-۸۰۰ دانشگاه علم و صنعت ایران ۴۵.۶ ۴۸.۲ ۴۶.۱ ۴۴.۸ ۵۵.۱ ۴۱.۶
۸۰۰۱-۱۰۰۰ دانشگاه تربیت مدرس ۴۳.۲ ۴۶.۰ ۴۵.۷ ۴۳.۵ ۵۳.۲ ۴۰.۹
کلام آخر
رنکینگ جهانی تایمز (THE) یکی از معتبرترین سیستم‌های رتبهبندی دانشگاهها در جهان است. این سیستم با ارزیابی دقیق و جامع عملکرد دانشگاهها در پنج حوزه اصلی (آموزش، پژوهش، کیفیت پژوهش، درآمد از صنعت و چشمانداز بینالمللی) به دانشجویان و محققان کمک میکند تا انتخاب‌های آگاهانه‌تری داشته باشند.
در سال ۲۰۲۴، دانشگاههای برتر جهان همچون دانشگاه آکسفورد، دانشگاه استنفورد، MIT، هاروارد و کمبریج همچنان جایگاه خود را به عنوان بهترین دانشگاهها حفظ کرده‌اند. همچنین، پیشرفت دانشگاههای آسیایی، به‌ویژه از چین و هند، نشان‌دهنده رقابت شدیدتر در سطح جهانی است. برای دانشجویانی که قصد تحصیل در بهترین دانشگاههای اروپا را دارند، بررسی این رتبه‌بندی‌ها می‌تواند راهنمای مفیدی برای انتخاب مقصد تحصیلی مناسب باشد.
دانشگاههای ایران نیز توانسته‌اند در این رنکینگ حضور موفقی داشته باشند. با تلاش برای بهبود کیفیت آموزشی و پژوهشی، جایگاه دانشگاههای ایرانی در میان دانشگاههای برتر دنیا ارتقا یافته. دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه تهران همچنان به عنوان بهترین دانشگاههای ایران شناخته می‌شوند. این جدول نمایانگر جایگاه دانشگاههای برتر ایران در رنکینگ تایمز ۲۰۲۴ است. دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه تهران به عنوان بهترین دانشگاههای ایران، در رتبه‌های ۴۰۰ تا ۶۰۰ قرار دارند و در زمینه‌های پژوهش و درآمد از صنعت عملکرد مناسبی داشته‌اند.
سوالات متداول
1. رنکینگ جهانی تایمز چیست؟
رنکینگ جهانی تایمز یک سیستم رتبهبندی دانشگاهها است که عملکرد دانشگاهها را بر اساس ۱۸ شاخص در پنج حوزه اصلی (آموزش، پژوهش، کیفیت پژوهش، درآمد از صنعت و چشمانداز بینالمللی) ارزیابی میکند.
2. ملاک‌های اصلی در رتبهبندی تایمز چیست؟
معیارهای اصلی شامل آموزش، پژوهش، کیفیت پژوهش، درآمد از صنعت و تعاملات بینالمللی است که دانشگاهها بر اساس آنها ارزیابی می‌شوند.
3. بهترین دانشگاههای جهان در سال ۲۰۲۴ کدامند؟
دانشگاههای آکسفورد، استنفورد، MIT، هاروارد و کمبریج در صدر لیست بهترین دانشگاههای جهان در رنکینگ تایمز ۲۰۲۴ قرار دارند.
4. کدام دانشگاههای ایران در رنکینگ جهانی تایمز حضور دارند؟
دانشگاههای صنعتی شریف، تهران، علم و صنعت ایران و تربیت مدرس از جمله دانشگاههای برتر ایران هستند که در رتبهبندی تایمز ۲۰۲۴ حضور دارند.
فهرست منابع:
timeshighereducation.com
topuniversities.com
knowledgee.com
timeshighereducation.com
